Volvamos
Na nosa infancia,
inmerso na inocencia,
camiñamos e xogamos co mundo;
é unha pelota e roulamos con el
no po da alegría.
Recordos sempre recordos,
pegar o bandullo sobre a terra,
sentir o fresco do chan,
empaparse de lodo os xeonllos.
Torcerlles os brazos aos mezquites,
subirnos aos seus ombreiros, ás súas costas,
encamiñarnos ás aventuras da vida.
Esgotados, caemos dos seus troncos
como pingas da súa sabia en resina,
quedamos tirados ás súas plantas.
O sol adorméntanos os soños,
recargámonos da súa sombra,
esquecémonos da fame.
Perdemos un chibo e un año,
os animais acabaron a sementeira,
azoutáronnos con vara de capulín,
pero non espertamos da infancia,
nin tan só dos seus recordos.
Agora somos mulleres e homes polo mundo,
que carecemos de xogos e de aventuras,
convídoos a regresar ao lugar,
para buscar aos animais perdidos,
a recuperar sementeiras
e espertar aos nosos soños.
Gä penju
Ha mä m’uihu mbätsi
xtä nthint’i ‘bu ñ’enxe,
di ‘yohu ne di ñ’enihu ‘bu nximhai;
ge rä ntsant’i ne di mpust´egihu konge’ä
ha rä fonthai rä njohya.
Yä mbeni nzäntho yä mbeni,
di m’emfohu ñhai,
xä nxaha nximhai,
di mpant’ä bohai yä ñähmu.
Gä punt’uä yä ñ’ee yä t’ähi,
gä poxu ha yä hyo, ha yä xutha,
gä ‘yuhu ha yä ‘bute rä te.
Nzabi, di tagihu ‘buyä ndunza
nja ngu yä gida rä ginzaki,
gä kohihu xänt’eni ha rä ua.
Rä hyadi di ja dä du mä nt’ähähu,
gä njuats’ihuha rä xudi,
gä mpumfrihu rä thuhu.
Dä ‘bedihu n’a rä t’äxi, n’a rä deti,
yä mbo’ni bi zi mäxoge yä ‘bot’i,
bi mfet’ägihu ko rä ts’ut’o pext’o,
pege hindä nanju rä m’ui mbäts’i,
nixi ‘bu yä mfeni.
Nde nubye di m’ehñähu ne di ñ’ohohu ‘bu nximhai,
Ge di ‘bedigihu rä nt’eni ne yä ‘bute,
di zon’ä’ihu gä penju ha rä hnini,
pagä hoñhu yä mbo’ni xä m’edi,
Gä juts’ihu yä ‘bot’i
ne gä nanju ‘bu mä t’ähähu.
Pinturas de © Aida Emart
Comentarios