Nos tempos findeiros da nosa protohistoria a terra galega tiña acabado, había moito tempo, a súa presente feitura. As rías remataran de afundirse, e o mar penetrara xa longamente entre os montes. As grandes serras, denantes irtas e arestadas, tornáronse dondas a poder da choiva e do vento, e dos anos; e os ríos deixaran de seren os xigantes bruadores doutras épocas, rexos e remotos arquitectos de grandes esqueiras xeolóxicas, e camiñaban calmos polos fondos seos por onde agora camiñan, namentres os regueiros asucaban as abas dos montes, seguindo as mesmas corgas polas que oxe decorren.
Por moitas das súas características, a Galicia de entón semellábase á que miramos nos nosos días, e podía chamárselle, como lle teñen chamado moitos escritores modernos, doce, mol e femenina; calificativos xustificados polo engado garimoso dunha grande parte da nosa beiramar e polo arredondeamento das nosas montañas, mais que non ten xustificación nons beizos de quen houbera ollado o val do Miño por riba dos Peares, ou o val do Bibei nos Codos de Larouco; porque no noso país, como na maneira de ser das xentes que nel viven, os temas heroicos e os acentos de epopeia non se amosan nin berran en lugares en que todo o mundo poida velos e ouvilos, senón que se acochan nos fondais onde soio os ollos, que o amor fai agudos, teñen poder pra albiscalos.
Mais o releve e o contorno non son máis que unha armación sen decorado ou os ósos sen carne dun corpo, pois nunha paisaxe compre contar primeiro ca presencia do mundo vexetal e logo ca presencia do home; e máis tratándose da paisaxe galega, tan fartamente humanizada e tan ateigada dese vizoso inzar das plantas que chega a convertir en xardín as beiras dos camiños.
Florentino L. Cuevillas
Fotografías de © Emilio Blanco "Milucho"
Comentarios