BARCAS NO SIL DENDE QUIROGA ATA CALDELAS (SÉCULO XVIII)

Do libro: "As barcas e os barcos de pasaxe da provincia de Ourense no Antigo Réxime", de Olga Gallego Domínguez

Boletín Auriense
Anexo 24
Museo Arqueolóxico Provincial
Ourense, 1999

BARCAXES

Lugar     Propietario          Arrendamento   Utilidade barqueiro   Total reás

                                        anual

Figueiredo   Juan Alonso de Ron             64                                -                        10

Sequeiros    Particular                           100                               -                        100

Penadola     Particular                            10                               -                         10

Penadola     Particular                            10                               -                         10

Penadola     Particular                            10                               -                         10

Castelo        Encomenda de Quiroga       12                               -                        162

S. Román    Abadía de San Clodio          600                            300                     900

Torbeo        Abadía de Torbeo               250                            200                     470

Diligunte      Particular                            50                               -                         50

Paradela      Concello de C. Caldelas         -                                -                          -

Páxinas 62 e 63

No Couto de  Figueiredo existía un barco dun particulafr e outro de D. Juan Alonso de Ron, señor del mencionado couto e veciño do Bolo, para o uso dun muíño de seu, que lle producía 10 reás ó ano.

Xa na xurisdicción de Quiroga navegaba un barco de pasaxe de Ignacio González, que cobraba pasaxe e obtiña uns 100 reás ó ano. Barqueaba no porto de Sequeiros con outros catro veciños desa freguesía. 

No porto de Penadola atracaban outros tres barcos, todos particulares, a cada un deles producíanlle uns 10 reás.

Todos eles eran "pequeños que non cauen mas de tres personas y solo se sirven de ellos para la administración de los vienes de cada uno que tienen de la otra parte de dicho río".

Na fregruesía de S. Martín había unha barca chamada do Castelo, pertencente á en encomenda de Quiroga, que a tiña aforada en 1,5 canados de viño. Os barqueiros tiñan de ganancia uns 150 reás ó ano.

Da barca de San Clodio do Sil, pertencente á abadía do mesmo nome, hai referencias documentais desde o século XVI. No 1517, fíxose un foro dunha leira en Nocedo, que limita "desde el ryo del Sil fasta el camyno que vay de Nozedo para los Varcos de Rayros". O Catastro de Ensenada chámalle barca de San Román e estaba aforada a D. Felipe Arias, veciño do lugar de S. Román, xunto con outros bens raíces. Este señor, á súa vez, subarrendárralla a Francisco Gónzalez, veciño do mesmo lugar, en 300 reás. O abade de San Clodio reservaráse para si tres meses do ano, xuño, xullo e agosto, arrendándolla, á súa vez, a Gregorio García, veciño de S. Román, noutros 200 reás "y transitando por dicha barca toda su familia sin estipendio alguno que le consideran otros cien reales de útil que en todo ymportan trescientos reales y a dicho Gregorio García le regulamos asimismo saca de utilidad cien reales vellón". Ó barqueiro calcúlanlle un útil de 200 reás". 

A barca de Torbeo, a mediados do século XVIII, levábaa en foro dos abades de Torbeo, por 30 reás, D. Isidro Rodríguez Casanova, que, á súa vez, lla subarrendara a tres veciños en 200 reás anuais. A cargo de D. Isidro estaba a reparación, que importaba uns 13 reás ó ano".

Había, ademais, outra barca que servía o porto de Diligunte e era de pouco tránsito. Comunicaban, estas barcas, as terras de Caldelas coas de Lemos e sobre elas hai referencias documentais xa desde o século XV".