FRANCISCO FERNÁNDEZ DEL RIEGO
Letras Galegas 2023
É a canción unha das manifestacións máis puras da alma dun pobo. Acompaña a canción ás xentes, desde que nacen; é o cantar de berce o primeiro acento amoroso que as arrola para durmir. Logo, son os xogos infantís, as festas, os cantos de oficio e de amor, as diversións familiares, o fondo sentir da terra, as tarefas agrícolas, as festas relixiosas...
Nacen os cantos populares dun conxunto estraño de circunstancias. Concorren estas para dar "personalidade" especial aos ritmos, ás melodías, ás harmonías, que son alma e forma, e á vez, daquelas creacións. Ninguén sabe quen creo a canción popular. Seica niso consista a súa principal forza. En todo caso, é o mesmo pobo, quen de maneira consistente, dá vida ás súas cancións; é dicir, as persoas que nun país conviven, unidas por identidade de espírito, de chan, de lingua, de tradición, de costume...
Figurémonos a terra -a nosa- a unha hora determinada. O campo está silencioso, coma se celebrase o misterio da súa vida fecunda. Na beleza e alegría do campo galego, xorde a canción que é liberación do sentir. É de notar que, apenas terminada unha canción, xorde máis lonxe outra; e outra máis aló despois. Desde as distancias respóndese e pérdense os seus ecos no barroco horizonte. A brisa move branda, morosamente, as follas das árbores; na distancia preséntese a liña azul do mar, que escoita, atónita, o balbordo daquelas cancións.
Onde está, a vella, a remota orixe destes cantares nosos, que vibran, con limpo eco, nas comisuras da paisaxe? Cal é a fonte primixenia desas cancións múltiples e evocadoras que expresan a genuinidad da alma galega? Di o Sr. Inzenga, no prólogo da súa colección de cantos e bailes populares: "Estas distintas manifestacións -as da música popular- calquera que sexa a forma que revistan, arrincan dun mesmo orixe, proceden dun mesmo elemento vital e poderoso que todas as resume, a canción e o baile".
A música galega ten, en efecto, unha rica e varia mostra expresiva. Constitúen o máis típico e difundido dos seus cantares, a alborada, o alalá, as muiñeiras, os cantares de pandeiro... Murguía, na súa "Historia de Galicia" divide os cantares galegos en varios grupos que os propios campesiños distinguen, cos nomes de Muiñeiras, Cantar de Pandeiro, Alalás, Aninovos, Maios etc., sendo os máis característicos os primeiros.
Comentarios