EMPEZABA A OÍRSE O CANTO DO PARDAL
Estampa primeira na que se conta o encontro entre Brais e o vello Anselmo
Din que xa ía a tarde avanzada cando Brais saíu para apañar, como sempre por encarga da súa tía —un deses seres con fuciño de ourizo que están continuamente a move-los beizos e faceren que rezan— un fatiño de paus secos e guizos para levalos a acende-lo lume. Din tamén deste Brais que che era un rapaz desperto e con moito siso, sempre cavilando cun ollar de paxaro distante coma o vello que acouga no serán matinando na súa mocidade.
Din disto que eu agora vos conto nesta historia que andou de boca en boca e de man en man ata que alguén o trancribiu nas marxes dun libro antigo onde se daba por certa a existencia dunha linguaxe para as árbores e para as flores.
— Deste xeito —pensaba Brais— non sería estraño que me atopase cun castiñeiro ou cun pradairo a falar cunha margarida.
O vento abanaba lentamente as pólas. De entre as follas dun amieiro que o río abeirou nun relanzo empezaba a oírse o canto do pardal diante da chegada do inverno.
— Neste tempo —dixo Brais— falan así porque están roucos e senten frío. E pensou tamén, coma o vello que lembra xa o tempo ido, naquel día gris de néboa cando neno, contemplando desde o berce como o raio fendía a nogueira da casa erma e saían anáns, fadas e unha arca gardando a maxia daquel soño. Deluvou tenramente os ollos e palpou a meixela por onde unha gota de auga esvaraba cara á gorxa.
Nestas cousas matinaba cando o vello Anselmo, un moinante, mais sobre todo un home triste, que sempre pasa camiño da fraga á hora da cea, bateu con el e díxolle:
— Niso os paxaros parécense ós recordos: sempre pasan voando, primeiro co movemento da folerpa que se pousa na herba, sempre ó sur, onde o peto e o carrrizo alentan no carballo do fondo da noite e despois son un punto perdido na distancia, una agasallo da sombra. Son un punto coma unha mensaxe da sombra.
Brais fitou cos seus ollos os duros ollos do moinante. Logo saíu cavilando cos paus no ombreiro para a casa. Detívose na Fonte Preguiceira para molla-los beizos. Pola súa memoria pasaban fulgurantes tódalas imaxes dos homes que vira. —Ningún —dixo— coma o moinante; ese que ten as cellas coma os arcos da igrexa cando o miran as xentes e os ollos coma o mel cando fala coas árbores e recorda. E aínda que Brais sabía que aquela linguaxe non estaba nos libros semellaba a máis para el.
Noite. Comezaba a chover. O recendo da camelia mollada enchía de luz o camiño.
Eusebio Lorenzo
Vía Láctea narrativa
1988
Perillo-Oleiros
A Coruña
Ilustración de Norberto Díaz
Comentarios